تحلیل بنیادی سهام بورس چیست؟
تحلیل بنیادی سهام بورس از اساسیترین نیازهای غیر قابل اجتناب هر سرمایهگذار در این بازار میباشد.
ما باید قبل از سرمایهگذاری در سهام یک شرکت، دانش و مهارت بررسی و تحلیل بنیادین آن سهام را دارا باشیم.
بررسی و تحلیل بنیادی سهام بورس ما را قادر میسازد تا بتوانیم ارزش واقعی یا ارزش ذاتی سهام شرکت را محاسبه نمائیم.
ارزش واقعی سهام شرکتهای مختلف، وقتی با هم مقایسه شوند، قدرت انتخاب بهترین گزینهها را خواهیم داشت.
پس از گزینش بهترین سهامی که دارای بالاترین ارزش واقعی هستند، باید ارزش ذاتی هر سهم را با قیمت بازار آن مقایسه نمود.
نتیجه مقایسه ارزش هر سهم با قیمت هر سهم ۳ حالت مختلف خواهد داشت؛
- حالت اول وقتی ارزش ذاتی سهم کمتر از قیمت بازار سهام باشد.
- حالت دوم وقتی ارزش ذاتی سهم مساوی قیمت بازار سهام باشد.
- حالت سوم وقتی ارزش ذاتی سهم بیش از قیمت بازار سهام باشد.
وقتی ارزش واقعی سهمی، کمتر از قیمت بازار آن باشد، این سهم گران یا Overvalue خواهد بود و طبیعتا چنین سهامی مناسب سرمایهگذاری نخواهد بود.
در صورت برابری قیمت بازار سهام با ارزش ذاتی آن، مسلما سرمایهگذار انگیزهای برای سرمایهگذاری در آن سهم نخواهد داشت.
اما زمانی که قیمت بازار سهمی کمتر از ارزش واقعی آن باشد، چنین سهمی ارزان یا Undervalue به شمار میآید و بهترین گزینه برای سرمایهگذاران بورس به شمار میرود.
پس این مرحله مهم از سرمایهگذاری منطقی در بازار سهام پس از مقایسه ارزش واقعی سهم با قیمت بازار آن انجام میشود.
مراحل انجام تحلیل بنیادی سهام بورس
حال ببینیم چطور میتوان ارزش واقعی یک سهم را محاسبه نمود، که انجام آن از طریق تحلیل بنیادی سهام ممکن است.
پیش نیاز انجام صحیح تحلیل بنیادی سهام بورس شناخت کامل و تسلط بر بررسی صورتهای مالی شرکتها میباشد.
محاسبه ارزش واقعی سهام از طریق تحلیل بنیادی سهام بورس دارای ۳ مرحله اصلی میباشد.
- مرحله اول شناخت کامل و کافی از شرکت، صنعت و بازار آن
- مرحله دوم محاسبه دقیق یا برآورد سود شرکت از طریق چند سناریوی بسیار محتمل
- مرحله سوم ارزشگذاری سهام هر شرکت با روشهای مناسب علمی
پس از انجام صحیح این ۳ مرحله، ما قادر خواهیم بود تا ارزش واقعی سهام یک شرکت را محاسبه نماییم.
گام اول: معرفی و شناخت شرکت
در مرحله اول باید اطلاعات و شناختی کلی از شرکت و صنعت آن و همچنین بازارهای مرتبط با آن کسب نماییم.
این اطلاعات میتوانند شامل موارد زیر باشند؛
- تاریخچه فعالیت و توسعه شرکت
- شرح داراییها و امکانات شرکت
- معرفی و گزارش فرآیند تولیدات یا خدمات شرکت
- معرفی محصولات یا خدمات استراتژیک شرکت
- معرفی صنایع بالادستی و صنایع پائین دستی شرکت
- تاریخچه حضور شرکت در بورس
- سهامداران عمده شرکت و نسبت مالکیت هر یک از آنها
- معرفی هیات مدیره و مدیران شرکت و سوابق آنان
- ترکیب پرسنل، نیروی کار و متخصصان شرکت
- روند تحولات سرمایه شرکت
- روند قیمتی سهام شرکت در آخرین سال مالی
- وضعیت صنعت شرکت و صنایع مرتبط در جهان
- وضعیت و جایگاه شرکت در صنعت کشور
- بررسی و گزارش وضعیت رقبای شرکت
- نقاط قوت و امتیازات شرکت بین رقبا
- نقاط ضعف شرکت در مقایسه با رقبا
- بازارهای جهانی مواد اولیه مصرفی شرکت
- بازارهای جهانی محصولات تولیدی شرکت
- شناسایی فرصتهای شرکت و صنعت
- شناسایی تهدیدهای شرکت و صنعت
- قوانین حقوقی، مقررات و محیطهای قانونی اثرگذار بر شرکت
- اطلاعات معاملات و بازار سال مالی جاری شرکت
- روند میزان تولید شرکت طی سالهای مالی قبل
- روند میزان فروش شرکت طی سالهای مالی قبل
- روند مبلغ فروش شرکت طی سالهای مالی قبل
- روند سودسازی شرکت در گذشته
- روند توزیع سود شرکت در سالهای قبل
- روند نسبت P/E شرکت در مدت حضور در بورس
- گزارشی از نسبتهای مالی شرکت
- پتانسیلهای رشد و توسعه شرکت
- برنامههای توسعه شرکت
- لیست مفروضات در تحلیل بنیادی و ارائه سناریوهای تحلیلی
گام دوم: برآورد سود شرکت با چند سناریو
در مرحله دوم تحلیل بنیادی سهام بورس باید برآورد کنیم که شرکت تا پایان سال مالی جاری، چقدر سود خواهد ساخت.
در این مرحله ممکن است بخاطر عدم وجود اطلاعات کافی، نتوانیم مبلغ دقیق سود محقق شرکت در پایان سال مالی را محاسبه نماییم.
در این صورت فقط میتوانیم از امکان تخمین و برآورد سود احتمالی شرکت در پایان سال مالی استفاده کنیم.
در این مرحله، به دو دلیل باید برای انجام تحلیل بنیادی سهام بورس به بررسی چند سناریو بپردازیم؛
- دلیل اول اینکه اطلاعات کافی و دقیق از اتفاقات آینده در اختیار نداریم.
- دومین دلیل هم ارائه یک تحلیل بنیادی جامع و کامل میباشد.
متغیرهای زیادی در تعیین میزان سود محقق شرکت در پایان سال مالی، تاثیر گذار هستند.
به همین دلیل هم برای تخمین حالتهای مختلف سودسازی شرکت در آینده، از تحلیل حساسیت استفاده کنیم.
برای مثال یکی از متغیرهای بسیار اثرگذار در میزان سود محقق شرکتهای بورسی، تغییرات نرخ ارز بوده است.
برای تخمین بهتر سود شرکت در پایان سال مالی جاری، از ۳ گروه از اطلاعات مالی شرکت کمک میگیریم؛
- اول اطلاعات پایان سال مالی ۵ سال گذشته شرکت
- دوم اطلاعات ۴ دوره ۳ ماهه سال مالی قبلی شرکت (دورهای سه ماهه)
- سوم اطلاعات موجود دورهای ۳ ماهه سال مالی جاری (دورهای سه ماهه)
با استفاده از این اطلاعات، برای تخمین سود پایان دوره جاری شرکت، در واقع باید صورتهای مالی شرکت را یکبار بروزرسانی کنیم.
جهت تکمیل این مرحله، در کنار این بروز رسانی اطلاعات مالی شرکت، باید نظرات کارشناسی تحلیلگر هم ارائه گردد.
گام سوم: ارزشیابی سهام شرکت با روش مناسب
یک تحلیل بنیادی سهام بورس، در مرحله پایانی خود باید ارزشیابی سهام شرکت را انجام دهد.
ارزش سهام هر شرکت بر اساس ۳ روش کلی تعیین میشود؛
- تعیین ارزش شرکت بر اساس به روز کردن ارزش جریانهای نقدی شرکت در آینده
- محاسبه ارزش شرکت بر اساس هزینههای ایجاد و تاسیس شرکت
- مقایسه ارزش شرکتهای مشابه با یکدیگر
طبق روش اول اگر شرکت نوعی جریان نقدی احتمالی (مثل سود یا افزایش قیمت) در آینده داشته باشد، اول مقدار و مبلغ آن محاسبه میشود.
در ادامه نیز مبلغ عایدی شرکت در آینده، به ارزش روز محاسبه و تعیین میگردد.
این روش مناسب تعیین ارزش شرکتهای دارای هر نوع سود و عایدی در آینده میباشد.
روش دوم مناسب شرکتهایی است که داراییهای بسیار قابل توجهی داشته باشند.
ارزش این شرکتها ممکن است بر اساس محاسبه هزینه تاسیس و خرید مجدد داراییهای مشابه، محاسبه میشود.
در روش سوم نیز ارزش چند شرکت مشابه بر اساس یک معیار واحد مورد مقایسه و سنجش قرار میگیرد.
مثلا ۵ شرکت سیمانی تقریبا هم اندازه را، با توجه به معیاری مثل نسبت P/E آنها مقایسه مینمایند.
ارزشیابی در تحلیل بنیادی سهام بورس با روشهای مختلفی که مناسب هر شرکت باشد، انجام میشود.
روشهایی که در این مطلب بیان شد، مناسب تحلیل بنیادی سهام بورس در شرکتهای تولیدی و خدماتی میباشد.
برای تحلیل بنیادی شرکتهای سرمایهگذاری در بازار بورس، باید از به محاسبه خالص ارزش داراییها یا NAV آنها بپردازیم.
حسن امیری
مدیر سایت آموزش بورس
سرمایه گذار و سهامدار محترم بازار بورس و سهام، همه مطالب ما جهت آموزش سرمایه گذاری در بورس بوده و هیچیک از مطالب سایت آموزش بورس به هیچ وجه، یک پیشنهاد جهت خرید و فروش سهام نیست … www.Bourse-Education.ir
آموزش بورس با سایت آموزش بورس
- ارزش گذاری سهام بورس و روشهای ارزشیابی سهام بورس
- نسبت های مالی بورس چیست کاربرد و انواع نسبتهای مالی
- ترازنامه چیست؟
- صورت های مالی اساسی شرکتهای بورسی را بهتر بشناسیم!
- بررسی دارایی شرکتهای بورسی یا اقلام دارایی در ترازنامه
- تحلیل حساسیت چیست؟
- آموزش تحلیل بنیادی و مراحل تحلیل بنیادی در سایت آموزش بورس
- نسبت P/E چیست؟
- سود DPS چیست؟
- سود EPS چیست؟